26-njy iýulda Germaniýanyň Federal hökümeti, 2045-nji ýyldaky howanyň bitaraplygy maksadyna ýetmek üçin Germaniýanyň wodorod ykdysadyýetiniň ösüşini çaltlaşdyrmagy umyt edip, Milli Wodorod Energiýasy Strategiýasynyň täze görnüşini kabul etdi.
Germaniýa polat we himiýa ýaly ýokary hapalanýan senagat pudaklaryndan parnik gazlarynyň zyňyndylaryny azaltmak we import edilýän gazylyp alynýan ýangyçlara garaşlylygy azaltmak üçin geljekdäki energiýa çeşmesi hökmünde wodoroda garaşlylygyny artdyrmak isleýär.Üç ýyl ozal, 2020-nji ýylyň iýun aýynda Germaniýa ilkinji gezek milli wodorod energiýa strategiýasyny çykardy.
Greenaşyl wodorod nyşany iki esse köpeldi
Strategiýanyň çykarylyşynyň täze wersiýasy, wodorod ykdysadyýetiniň çalt ösmegini goşmak bilen, asyl strategiýanyň mundan beýläk-de täzelenmegi bolup durýar, ähli pudaklar wodorod bazaryna deň derejede eýe bolar, howanyň amatly wodorody göz öňünde tutulýar, çalt giňelýär wodorod infrastrukturasy, halkara hyzmatdaşlygy Geljekki ösüş we ş.m., wodorod energiýasyny öndürmek, ulag, amaly we bazarlar üçin hereket çarçuwasyny döretmek.
Gün we ýel ýaly täzelenip bilýän energiýa çeşmeleriniň üsti bilen öndürilýän ýaşyl wodorod, Germaniýanyň geljekde gazylyp alynýan ýangyçlardan aýyrmak baradaky meýilnamasynyň diregi bolup durýar.Üç ýyl ozal teklip edilen maksat bilen deňeşdirilende, Germaniýanyň hökümeti täze strategiýada ýaşyl wodorod öndürmek kuwwatyny iki esse köpeltdi.Strategiýada 2030-njy ýyla çenli Germaniýanyň ýaşyl wodorod öndürmek kuwwatynyň 10 GW-a ýetjekdigi we ýurdy “wodorod elektrik stansiýasy” etjekdigi aýdylýar.tehnologiýany öňdebaryjy üpjün ediji ”-diýdi.
Çaklamalara görä, 2030-njy ýyla çenli Germaniýanyň wodorod islegi 130 TWt-a ýeter.Germaniýa howanyň bitarap bolmagy üçin 2045-nji ýyla çenli bu isleg 600 TWt-a çenli bolup biler.
Şol sebäpli, içerki suw elektroliziniň kuwwaty 2030-njy ýyla çenli 10 GW-a çenli ýokarlandyrylsa-da, Germaniýanyň wodorod isleginiň 50% -den 70% -i importyň üsti bilen kanagatlandyrylar we bu paý ýakyn ýyllarda ýokarlanmagyny dowam etdirer.
Netijede Germaniýanyň hökümeti wodorod importynyň aýratyn strategiýasynyň üstünde işleýändigini aýtdy.Mundan başga-da, täze gurluşyk ýa-da abatlaýyş işleri arkaly 2027-2028-nji ýyllarda Germaniýada takmynan 1800 kilometre barabar wodorod energiýa turbageçiriji ulgamyny gurmak meýilleşdirilýär.
Germaniýanyň kansleriniň orunbasary we ykdysadyýet ministri Habek: "Wodoroda maýa goýmak geljegimize, howany goramaga, tehniki işe we energiýa üpjünçiligine maýa goýýar" -diýdi.
Gök wodorody goldamagy dowam etdiriň
Täzelenen strategiýa laýyklykda Germaniýanyň hökümeti wodorod bazarynyň ösüşini çaltlaşdyrmak we “ähli gymmatlyklar zynjyrynyň derejesini ep-esli ýokarlandyrmak” isleýär.Şu wagta çenli hökümet tarapyndan berilýän goldaw diňe ýaşyl wodorod bilen çäklendirildi we maksat "Germaniýada ýaşyl, durnukly wodorodyň ygtybarly üpjünçiligini gazanmak" bolup galýar.
Birnäçe ugurda bazaryň ösüşini çaltlaşdyrmak (2030-njy ýyla çenli wodorod üpjünçiligini üpjün etmek, wodorod infrastrukturasyny we amaly programmalary gurmak, täsirli çarçuwaly şertleri döretmek) çärelerine goşmaça, degişli täze kararlar wodorodyň dürli görnüşlerine döwletiň goldawyna hem degişlidir.
Täze strategiýada teklip edilen wodorod energiýasyna gönüden-göni maliýe goldawy ýaşyl wodorod öndürmek bilen çäklense-de, kömürturşy gazynyň zyňyndylary tutulýan we saklanýan gazylyp alynýan ýangyçdan (gök wodorod diýilýär) öndürilýän wodorodyň ulanylmagy hem alyp biler döwlet goldawy..
Strategiýanyň aýdyşy ýaly, ýaşyl wodorod ýeterlik bolýança beýleki reňkdäki wodorod hem ulanylmaly.Russiýa-Ukraina konflikti we energiýa krizisi sebäpli üpjünçiligiň howpsuzlygy maksady has möhümdi.
Gaýtadan dikeldilýän elektrik energiýasyndan öndürilen wodorod, agyr senagat we awiasiýa ýaly pudaklaryň howanyň üýtgemegine garşy göreşde aýratyn gödek zyňyndylary üçin howp hökmünde görülýär.Şeýle hem pes dikeldilýän nesil döwründe ätiýaçlyk hökmünde wodorod zawodlary bilen elektrik ulgamyny ösdürmegiň usuly hökmünde görülýär.
Wodorod önümçiliginiň dürli görnüşlerini goldap-goldamajakdygy baradaky jedelden başga-da, wodorod energiýasyny ulanmak pudagy hem ara alnyp maslahatlaşyldy.Täzelenen wodorod strategiýasy wodorodyň dürli ulanylýan ýerlerde ulanylmagynyň çäklendirilmeli däldigini aýdýar.
Şeýle-de bolsa, milli maliýeleşdirme wodorodyň “düýbünden talap edilýän ýa-da başga alternatiwanyň ýok” ýerlerine gönükdirilmelidir.Germaniýanyň milli wodorod energiýa strategiýasy ýaşyl wodorodyň giňden ulanylmagyny göz öňünde tutýar.Esasy üns pudaklaýyn baglanyşyk we senagat özgerişlerine gönükdirilendir, ýöne Germaniýanyň hökümeti geljekde transport pudagynda wodorodyň ulanylmagyny goldaýar.Greenaşyl wodorod, awiasiýa we deňiz transporty ýaly gaty dekarbonizasiýa pudaklarynda we himiki amallar üçin iýmit mallary hökmünde iň uly potensiala eýe.
Strategiýa, energiýanyň netijeliligini ýokarlandyrmak we gaýtadan dikeldilýän energiýanyň giňelmegini çaltlaşdyrmak Germaniýanyň howa maksatlaryna ýetmek üçin möhüm ähmiýete eýe diýilýär.Şeýle hem, wodorod ulanmak bilen deňeşdirilende pes öwrülişik ýitgileri sebäpli köp halatlarda elektrik ulaglarynda ýa-da ýylylyk nasoslarynda gaýtadan dikeldilýän elektrik energiýasynyň gönüden-göni ulanylmagynyň ileri tutulýandygyna ünsi çekdi.
Transportol ulaglary üçin wodorod diňe agyr söwda ulaglarynda ulanylyp bilner, ýyladyşda bolsa “gaty izolirlenen ýagdaýlarda” ulanylar.
Bu strategiki ýokarlandyryş, Germaniýanyň wodorod energiýasyny ösdürmek baradaky tutanýerliligini we islegini görkezýär.Strategiýa 2030-njy ýyla çenli Germaniýanyň “wodorod tehnologiýasynyň esasy üpjün edijisine” öwrüljekdigini we ygtyýarnama proseduralary, bilelikdäki ülňüler we sertifikatlaşdyryş ulgamlary we ş.m. ýaly Europeanewropa we halkara derejesinde wodorod energiýa pudagy üçin ösüş binýadyny döredjekdigini aýdyň görkezýär.
German energiýa hünärmenleri wodorod energiýasynyň häzirki energiýa geçişiniň ýitip barýan bölegi bolandygyny aýtdy.Energiýa howpsuzlygyny, howanyň bitaraplygyny we güýçlendirilen bäsdeşlik ukybyny birleşdirmäge mümkinçilik döredýändigini ýatdan çykaryp bolmaz.
Iş wagty: Awgust-08-2023
